به گزارش خبرنگار علم و پیشرفت خبرگزاری فارس، کیفیت اینترنت کشور گرچه در شرایط مطلوبی نیست اما کارشناسان می‌گویند بهبود وضعیت اینترنت کشور، نیاز به واکاوی تخصصی دارد و رویکردهای سیاسی و غیر فنی، نه‌تنها وضعیت را بهتر نمی‌کند بلکه مانع از اصلاح اشکالات موجود می‌شود. انتقادی که نسبت به گزارش انجمن تجارت الکترونیک مطرح شده است.این انجمن هفته پیش دومین گزارش تحلیلی از اختلال، محدودیت و سرعت اینترنت در کشور را منتشر کرده است. در این گزارش، اینترنت ایران پراختلال، محدود و کند عنوان شده و به استناد تعداد سایت‌هایی که در ایران قابل دسترس نیست، وضعیت اینترنت ایران خطرناک توصیف شده است.
آیا وبسایت‌های پیشنهادی همه فیلتر هستند؟
یکی استنادات اصلی این گزارش به در دسترس‌بودن سایت‌های مورد استفاده مردم است. در این گزارش در دو بخش ۱۰۰ و ۳۰۰ سایت مورد بررسی قرار گرفته و اینطور آمده است که بیش از ۷۰ درصد استفاده مردم اعم از ترافیک داخلی و خارجی در سبد مصرف این ۱۰۰ یا ۳۰۰ سایت قرار دارند در حالی که بررسی‌ها نشان می‌دهد بخش قابل‌توجهی از این سایت‌ها کاربرد عمومی ندارد بلکه مخاطبان خاص خود را دارد.
یکی دیگر از موارد ذکر شده درباره فیلترینگ و محدودیت دسترسی به اطلاعات در این گزارش بررسی سایت‌ها بر مبنای SimilarWeb است، در بررسی ۱۰۰ سایت اول SimilarWeb بیش از ۱۳ سایت برای کاربران ایرانی تحریم هستند و گنجاندن آن در آمار فیلترینگ عملا کاربر را دچار احساس اختلال در دسترسی می‌کند. اما اولا این وبسایت‌ها فیلتر نیستند و ثانیا با سازوکار سامانه ۴۰۳، به راحتی برای همه کاربران ایرانی در دسترس هستند. کافی است این ۱۳ سایت در لیست بررسی‌ها برای کاربران ایرانی حذف شوند تا در رده‌بندی اختلال، رتبه ایران دچار تغییر اساسی شود.
حضور سایت‌های مستهجن یا مروج همجنس‌بازی در یک گزارش غیرفنی
در پیوست ۱ گزارش انجمن تجارت الکترونیک جدولی از سایت‌های تحریمی و فیلتر شده آمده که در دسترس‌نبودنِ آنها به‌عنوان نشانه‌ای از وضعیت خطرناک اینترنت آمده است. در حالیکه دسته‌ای از این سایت‌ها تبلیغ همجنسگرایی به زبان فارسی است. به طور مثال ۲ سایت ilga.org و pflag.org در همین راستا فعالیت می‌کنند و دارای محتوای نامناسب هستند، این در حالی است که تقریبا در تمام کشورهای دنیا برای دسترسی به سایت‌های غیراخلاقی محدودیت‌هایی اعمال می‌شود و در ایران هم عدم دسترسی به این نوع از سایت‌ها به معنای محدودیت نیست بلکه در راستای حفاظت از خانواده و قانون حمایت از کودکان است.
۲۵ سایت فیلتر شده مورد ادعای انجمن تجارت الکترونیک که
سایت‌های مروج همجنسگرایی
همچنین در پیوست‌های ۶ و ۷ به سایت‌هایی اشاره شده که برخی از آنها در دسترس بوده و برخی دیگر ایران را تحریم کرده‌اند.
به طور مثال در این گزارش گفته شده که سایت ادوبی www.adobe.com و سایت اسپاتیفای spotify.com توسط ایران فیلتر شده در حالی که گردانندگان آنها IPهای ایرانی را تحریم کرده‌اند.
گفتنی است، در این دو پیوست، سایت‌هایی برای بازگشایی پیشنهاد شده‌اند که فیلتر نیستند بلکه توسط سرویس دهنده برای آی پی های ایران تحریم شده با کمک ۴۰۳٫online اطلاعات مورد نیاز در اختیار کاربران قرار می‌گیرد به عنوان نمونه می‌توان به سایت‌های www.canva.com ، www.apache.org ، www.paypal.comspotify.com و www.adobe.com اشاره کرد.
همچنین در این گزارش به فیلتر سایت‌های دانشگاهی همچون دانشگاه کلمبیا و کارنگی اشاره شده که کاملا در دسترس هستند.
کلید محدودیت‌ها دست چه کسانی است؟
ملاک و معیار محدودیت در این گزارش فیلترینگ گوکل پلی بوده و اینگونه آورده شده که محدودیت این سامانه از سوی نهادهای سیاستگذار داخلی علاوه بر خسارت‌های دانشی و فنی به کاربران ایرانی، آنها را به استفاده از راه‌های دیگر برای به روزرسانی یا نصب نرم افزارهای غیرایمن برای دور زدن تحریم‌ها مجبور می‌کند.
این در حالی است که برای به روزرسانی نرم افزارها پلتفرم مشابه ایرانی وجود دارد، از سوی دیگر عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در حاشیه جلسات هیئت دولت در یکم دی ماه به موضوع پیگیری رفع فیلتر گوگل پلی نیز اشاره و گفته بود: « درباره رفع فیلتر گوگل‌پلی وزارت ارتباطات این امر را از کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه پیگیری کرد و دو بار درخواست این امر را به این کارگروه ارائه کرد که با مخالفت مواجه شد. برای بار سوم نیز در این زمینه تلاش خواهیم کرد.»
در این گزارش آمده که بخش عمده محدودیت‌ها در دست دولت است در حالی که دستگاهی اجرایی و قانون گذاری دیگر در کنار هم و در کارگروهی تحت عنوان «کارگروه مصادیق مجرمانه» که متشکل از نمایندگان مجلس، قوه قضائیه، شورای عالی امنیت ملی و دولت است.
آیا بیشترین خاموشی مطلق اینترنت دنیا برای ایرانی‌هاست؟
در بخشی از این گزارش ۶۶ صفحه‌ای به محدودیت اینترنت در ایران اشاره شده است، در این گزارش که همزمان با آغاز سال میلادی ۲۰۲۴ منتشر شده آمده که ایران در بین ۵۰ کشور در رتبه ۴۹ قرار دارد،. حال این سوال پیش می‌آید که معیار سنجش تمام این گزارش بر مبنای ۶ماه نخست سال ۲۰۲۳ میلادی بوده و یا تنها برای این مورد خاص معیار سنجش تنها نیمه اول سال ۲۰۲۳ بوده است. همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید در مقدمه این فصل آمده که محدودیت ایران به چهار سطح قطع کامل یا کنترل شده اینترنت، فیلترینگ، تحریم و مقررات داخلی دسته بندی می‌شود، ایران، هند و پاکستان سه کشور از حیث بیشترین قطعی و اختلال سراسری خودخواسته هستند و این در حالی است که آمارها نشان می‌دهد ابتدای سال ۲۰۲۳ و در پی اغتشاشات سال گذشته هیچ روزی قطعی کامل اینترنت در ایران اعمال نشده است.
اگر بنای این گزارش بر حوزه قطعی خودخواسته اینترنت، همچون سایر بخش‌های گزارش یک ساله در نظر گرفته می‌شد نگارندگان گزارش انجمن تجارت الکترونیک می‌بایست بدون شک مقام اول را به رژیم صهیونیستی تقدیم می‌کردند زیرا این رژیم تنها در ۳ ماه گذشته بارها به طور کامل اینترنت غزه را قطع کرده و اتفاقا در لیست ۵۰تایی مورد بررسی تجارت الکترونیک هم بوده است.
پایان پیام/
